Dominique De Groen leest Lidy van Marissings gedicht ‘Nergens anders’ voor
Voor de uitreiking van de Herman de Coninckprijs vragen we een kunstenaar om grafische video’s te maken van gedichten uit elke voor de prijs genomineerde bundel. Een van de in 2025 genomineerde bundels was de verwerping van het stilzitten van Lidy van Marissing. Kijk en luister naar ‘Nergens anders’, verbeeld door Wies Hermans en ingesproken door Dominique De Groen.
De jury over de Herman de Coninckprijs 2025 over de verwerping van het stilzitten
Met de verwerping van het stilzitten schreef Lidy van Marissing een tegelijk eigentijdse en tijdloze bundel. Dat heeft alles te maken met de thematiek waarmee de schrijfster al decennialang in haar romans, essays en poëzie begaan is. de verwerping van het stilzitten gaat op een slimme manier over taal, over wat woorden teweegbrengen: ‘hoe woorden vallen/ uit het niets, opdoemen, in elkaar verstrikt/ raken en weer verdwijnen.’ Zonder verwijzingen naar ingewikkelde taaltheorieën, geven de gedichten een inzicht in hoe taal werkt, hoe taal onze blik altijd tegelijkertijd vormt en misvormt, communicatie genereert en tegelijk eenzaamheid en misverstand produceert en in een maatschappij bepaalde dingen mogelijk en andere dingen onmogelijk maakt; ‘de kleur van een mededeling verspreidt zich over omgeving, verkleurt meteen/ alle dingen tot en met/ de muren’. Een scherpe omschrijving van hoe ideologie, propaganda en reclame functioneren.
Toch is deze bundel allesbehalve abstract. Van Marissing heeft intens en concreet geluisterd naar hoe mensen met elkaar spreken. Ze schrijft over een vrouw en een meisje die zich een plek zoeken in een wereld die in voortdurende beweging is, over vrouwelijke lichamelijkheid en het ouder worden, over spreken en zwijgen. Later duikt er nog een verteller op, maar ook die krijgt geen greep op het verhaal dat hij wil vertellen.
de verwerping van het stilzitten is een paradoxale bundel; hij is toegankelijk en helder geschreven maar behoudt tegelijk iets ongrijpbaars en ondefinieerbaars. Er is iets dat zich aan de taal, aan de woorden, aan het verhaal onttrekt. Dat komt omdat Van Marissing de taal inzet tegen de taal. Ze dwingt de lezer met vele leestekens, inversies en een niet altijd makkelijke syntaxis tot voortdurend herlezen. Met de verwerping van het stilzitten schreef Van Marissing een bundel die zich op een intelligente en speelse manier verzet tegen stilstand, eenduidigheid en de vele vormen van (fysiek en symbolisch) geweld die daaruit voortkomen.
