extra

Een nieuw element in Uitgelezen, het maandelijkse boekenprogramma in De Vooruit, is de Vooruitlezer: een auteur leest voor uit een boek dat nog niet is verschenen. In de editie van maart werd het Privédomeindeel Een ander leven van Bart Moeyaert uitgelicht. Omdat Moeyaert op de avond zelf niet aanwezig kon zijn, las hij van tevoren een fragment in. Bekijk de video hier.

Vanaf dit jaar gaat Behoud de Begeerte op zoek naar nieuwe woordkunstenaars. Deze zomer presenteerden we bij Theater Aan Zee een eerste stand van zaken. Met optredens van Kaat Janssen, Xander Kindt, Nata Mandaria, Gihozo Patrick Denis Tuyizere, Femke Vanhove en Aline Verbeke.

In samenwerking met Theater Aan Zee nodigden we historicus en auteur Philipp Blom uit in Oostende. Blom ging in gesprek met Nicky Aerts.

Op donderdag 4 mei 2023 werd Onbehagen voorgesteld in de Belvedère Boekentoren te Gent: journaliste Sarah Vankersschaever verzorgde een inleiding en Steven Heene ging met Verhaeghe in gesprek.

Op 23 april 2023 vond de allereerste editie van de Vlaanderenleestdag plaats. Op vraag van Iedereen Leest, de drijvende kracht achter de leesbevordering in Vlaanderen, werkten we mee aan een bijzondere activiteit: een minifestival in de Senaat in Brussel.

Hoe gaan wij om met pijn? Kunnen we ons lijden, dat onvermijdelijk is, zin geven? Het is een vraag waar filosofen graag mee aan de slag gaan – in onze menselijke kwetsbaarheid ervaren we onze eindigheid – maar die ook in een religieuze context actueel blijft. Om over de kunsten nog te zwijgen: het lijden als eeuwenoud motief in de literatuur, het theater, de schilderkunst en de muziek.

Op dinsdag 21 maart 2023, Wereld Poëziedag, werd tijdens een feestelijke soirée bij Platform Bernaerts in Antwerpen de Herman de Coninckprijs uitgerijkt. Een avond met optredens van alle genomineerde dichters en livemuziek van Porcelain id.

Voor deze eerste editie van De Wetten nodigden we de auteurs van de Schrijversacademie uit en brachten hen samen voor een gesprek over zinnelijk schrijven: hoe belangrijk zijn onze menselijke zintuigen voor onze waarneming en hoe zet je het sensitieve om in taal?

In januari 2023 brachten we een eerbetoon aan een unieke stem en pen van Bernard Dewulf. Tijmen Govaerts, Suzanne Grotenhuis, Musia Mwankumi en Dirk Roofthooft lazen tekstfragmenten voor in het Zuiderpershuis te Antwerpen, Stef Kamil Carlens zorgde voor muziek.

Voor het jaarlijks terugkerende Aanbevelingen nodigen we inspirerende persoonlijkheden uit die zich, op ons verzoek, afvragen wat er in het nieuwe jaar beter kan – of moet. In december 2022 deelden Tülin Erkan, Mustafa Kör, Elisabeth Lucie Baeten, Jens Meijen, Bieke Purnelle, Laura van Dolron en Paul Verhaeghe hun recente inzichten in Bibliotheek Permeke.

Tijdens deze editie van Free the Word! lag de focus op Rusland. Schrijver en performer Carmien Michels las een tekst voor van Anna Achmatova. Daarnaast was de Russische schrijver Maxim Osipov te gast. Hij werd geïnterviewd door Peter Vermeersch en las een fragment voor. Accordeonist Evgeny Suvorkin zorgde voor muzikale intermezzo’s.

Remco Campert (1929-2022) was een graag geziene gast bij de Behoud de Begeerte: hij heeft niet minder dan 127 keer in een van onze voorstellingen op de planken gestaan, tournees inbegrepen.

In samenwerking met Pro Helvetia nodigden we in het kader van Allegra Festival van de Zwitserse Literatuur, drie Zwitserse auteurs uit voor een literaire ontmoeting in Antwerpen en Gent.

Op 20 mei 2022 werd Het begin en zijn oneindigheid, de debuutroman van Corinne Heyrman, voorgesteld in Bibliotheek Permeke in Antwerpen. Tijdens die avond ging schrijver-dichter Maud Vanhauwaert met haar in gesprek, speelde ZWEifel enkele akoestische nummers en eindigden we met een performance door Heyrman zelf.

Op 21 maart 2022 werd tijdens een feestelijk avondprogramma bij Platform Bernaerts de Herman de Coninckprijs uitgereikt. Tijdens het evenement lazen de genomineerden voor uit eigen werk en werd de nieuwe editie van De 44 voorgesteld.

Voor de twaalfde keer op rij sloten we het jaar feestelijk af met Aanbevelingen voor een nog beter leven: een selectie van jong, aanstormend talent brengt haar meest inspirerende, opruiende of poëtische nieuwjaarswensen. Hypochonders opgepast: dit jaar met extra aanstekelijke ideeën!

Mannen liggen onder vuur. Uitzonderingen daargelaten hebben de vertegenwoordigers van het y-chromosoom echter ook zo hun aangename kanten. Wij vroegen drie zeer verschillende auteurs, Sulaiman Addonia, Peter Buwalda en Mattijs Deraedt, om na te denken over mannelijkheid in hun eigen werk.

Bekende en minder bekende auteurs lazen tijdens Free the Word! in de Arenberg voor uit eigen werk. En hoewel de onderlinge verschillen in achtergrond, leeftijd, schrijfstijl en bagage tussen al deze schrijvers bijzonder groot zijn, versterkten ze elkaar zo tot een ongetemd, veelstemmig koor van verzet.

Tijdens Hier het hiernamaals eerden we dit keer twee overleden grootheden, met elkaar verbonden via hun begeesterde bloemlezer Ronit Palache. Maar Renate Rubinstein en Ischa Meijer deelden ook vóór het verschijnen van respectievelijke Bange mensen stellen geen vragen en Ik heb niets tegen antisemieten, ik lééf ervan al een en ander met elkaar.

Begin 2022 droeg Luc Coorevits zijn functie van algemeen en artistiek leider van Behoud de Begeerte over aan een nieuw team. Wij vonden dat Luc een jubelvoorstelling verdiende. Samen met Toneelhuis organiseerden we daarom Geletterde Mens, waarin naaste vrienden van Luc een eerbetoon aan hem brachten.

Voor deze editie van het Desideratorium vonden wij drie auteurs bereid te spreken over een eigen tekst waarover ze niet langer tevreden zijn: Maarten Inghels, Tobi Lakmaker en Ivo Victoria. Schrijfster en zelfcriticus Anneleen van Offel ging met hen in gesprek, met ontboezemingen, literaire hoogstandjes en huilende schrijvers tot gevolg.

Er is leven na Hugo Claus, ook in de letteren. De vijfde Clauslezing werd verzorgd door Connie Palmen en Erwin Mortier, twee auteurs die eerder al een briljant eerbetoon aan hun vriend en collega schreven.

Langzaamaan mochten we weer luidop dromen van voorstellingen voor een live publiek. Onder het motto ‘jong geleerd, oud gedaan’ nodigden we op 15 mei beginnende lezertjes uit als allereerste toeschouwers. Het auditorium van Bibliotheek Permeke werd voor even omgetoverd in een magische wereld met figuurtjes die zich soms net iets anders voelen dan de rest.

In maart 2021 werd Walter van den Broeck tachtig jaar. Als de van den Broeck-fanclub bij Behoud de Begeerte al een gelegenheid nodig had om nog eens te bewijzen dat men hier met een uitzonderlijk auteur te maken heeft, dan was dit moment daarvoor spreekwoordelijk uitgelezen.

In januari 2021 stelde Saskia De Coster haar sekte voor. In de daaropvolgende weken wakkerde de sekte het debat in de Vlaamse media aan. Enkele maanden later pikten we het gesprek weer op, ditmaal in samenwerking met KU Leuven, waar Saskia writer-in-residence was.

In Desideratorium 2: Gelijkenissen met bestaande personen ging literair journalist Dirk Leyman op zoek naar hoe personages tot stand komen in het hoofd van de schrijver. Hij legde drie zeer verschillende auteurs het vuur aan de schenen over het personage in het algemeen, en over hun eigen personages in het bijzonder.

Wie volgde Eva Gerlach op als laureaat van de Herman de Coninckprijs? Bekijk hier de feestelijke digitale matinee van de Herman de Coninckprijs 2021.

Hier het hiernamaals is een voorstellingenreeks van Behoud de Begeerte waarin auteurs worden herinnerd die niet meer onder ons zijn; auteurs die ondanks hun overlijden aanspraak maken op hun onsterfelijkheid. Op 17 maart 2021 zette Behoud de Begeerte het werk en leven van Roger Van de Velde in de kijker.

Behoud de Begeerte geeft met Desideratorium 1 – Work in progress een exclusieve inkijk in de schrijfkamers van drie auteurs. Johan de Boose, Valerie Tack en Tommy Wieringa schrijven alle drie aan een nieuw boek.

“Zo helpt poëzie,” schreef Herman de Coninck, “en het helpt niet”. We wilden in 2020 reeds de (on)macht van de dichtkunst benadrukken en het podium geven aan vier dichters die in 2020 een prijs in de wacht sleepten met hun bundel. Een u welbekend virus stak hier toen een stokje voor. We zagen onze kans schoon de overwinning van deze vier dichters alsnog te vieren, zij het op kleinere schaal dan voorzien.

Saskia de Coster raakte er een tijd geleden van overtuigd dat het matriarchaat de wereld kan redden. Verontwaardigd over de aanhoudende ongelijkheid tussen de seksen bekroonde ze zichzelf met een opiniestuk in De Morgen tot leider van haar eigen vrouwensekte.

De onzekere weg voor de zekere nemen: dat werd ons in 2019 door Yousra Benfquih aanbevolen. Een raad die 2020 zelf waarmaakte door wild om zich heen te schoppen. Aanbevelingen voor een nog beter leven werd in 2020 (elfde editie!) wegens onvoorziene omstandigheden omgedoopt tot het iets realistischer Aanbevelingen voor een leven.

In 2020 was het 21 jaar geleden dat Christophe Vekeman zijn eerste boek publiceerde. Tijd dus voor een volwassen gesprek over zijn schrijverschap. Met Bjorn Eriksson (muziek), Jeroen Maris (interview) en surprise surprise… Christophe Vekeman.

In de aanloop naar 15 jaar Permeke ging Behoud de Begeerte op zoek naar wat de bezoekers en medewerkers van de bibliotheek gedurende vijftien jaar is bijgebleven. Wat zijn hun favoriete fragmenten uit de collectie van de bibliotheek? Waar staat Permeke voor? Wat betekent lezen voor hen?

Aan de hand van poëzie, beeld en niet vrijblijvende gesprekken tussen Piet Piryns en Jan Vanriet schetst Heldenleven het portret van een jongen uit Hoboken die zich ontplooit tot de kunstenaar die Jan Vanriet vandaag is. Hoe mengen beelden en geuren uit het verleden zich in de werken van de kunstenaar?

Op zaterdag 29 augustus 2020 opende de BabelBühne haar deuren voor BabelBad XXXXL. De groene oase op de Archipelsite werd ondergedompeld in poëzie, dans, muziek en beeld. De presentatie nam Maud Vanhauwaert voor haar rekening. Babelbad werd, in de geest van de uitgebrande Toren van Babel, een feest voor meertaligheid en verbinding.

Met Het stad in mij nam Maud Vanhauwaert afscheid van haar stadsdichterschap. Samen met Behoud de Begeerte wilde Vanhauwaert dit hoofdstuk met een feestelijke boekvoorstelling in de Bourlaschouwburg op 31 mei 2020 afsluiten. Ze hoopte dit te doen zoals het een stadsdichter betaamt: met spektakel, humor en vooral taal.

In februari 2020 schoot Saint Amour voor de zesentwintigste keer uit de grond – inmiddels zo evident dat we net zo goed kunnen zeggen: in 2020 was er weer een maand februari tijdens Saint Amour.

Op 13 november 2019 herdacht Behoud de Begeerte de honderdste verjaardag van Primo Levi. Behoud de Begeerte nodigde tien prominenten en notabelen uit, met het verzoek om passages uit zijn onthutsende boek Is dit een mens voor te lezen: Ludo Abicht, Paul Bekaert, Simon Gronowski, Kristien Hemmerechts, Brigitte Herremans, Linda Polman, Koenraad Tinel, Dimitri Verhulst en Rudi Vranckx.

In samenwerking met HETPALEIS organiseerde Behoud de Begeerte in april 2017 de eerste editie van de kleine lettertjes; een reeks van tien voorstellingen in Antwerpen, gericht op kinderen uit het derde kleuterklasje en het eerste leerjaar.

Voor het licht anarchistische kunstenproject Closer/dichterbij werden wij in 2015 gevraagd om mee te denken over de literaire invulling van het festival. Al gauw werd gekozen voor één grote, krachtige literaire avond, in plaats van een aantal kleinschalige ontmoetingen tijdens het festival. Ver moest er niet gezocht worden: van Connie Palmen was geweten dat ze op haar zestigste was én dat een nieuwe roman van haar zou verschijnen.

Omdat Behoud de Begeerte zelfs in 2015 maar jarig bleef, wilde ze haar geliefd publiek nog een laatste, verlaat verjaardagscadeau aanbieden, en wel op zaterdag 12 september 2015 in het Openluchttheater te Deurne. Op die dag en die plaats presenteerde Behoud de Begeerte Jan Mulder vermoedelijk 70.

Weinig schrijvers hebben zoveel invloed op andere schrijvers gehad als Jeroen Brouwers. Van Lanoye tot Verhulst, van Giphart tot Vekeman: allemaal zijn ze op een of andere manier schatplichtig aan de schrijver die in 2007 de Prijs der Nederlandse Letteren weigerde. In april 2015 werd Jeroen Brouwers 75 jaar: voor Behoud de Begeerte en Toneelhuis het uitgelezen moment om hem met medewerking van tal van schrijvers te vieren.

De tweede paragraaf uit de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring schonk de naam aan een productie van Behoud de Begeerte: The Pursuit of Happiness. Tijdens deze tournee spitten drie tenoren van de hedendaagse literatuur dat thema verder uit. Drie tenoren, dat heette: Ilja Leonard Pfeijffer, Tommy Wieringa en Dimitri Verhulst of Gustaaf Peek.

Tijdens deze editie van Saint Amour waren de dichters lichtjes in de meerderheid. ‘Een kwarteeuw geleden werd de eerste editie van Saint Amour op gang getrokken, en zoveel jaar later blijkt het concept weinig aan aantrekkingskracht te hebben ingeboet,’ schreef De Standaard.

De tragikomische roman die Tom Lanoye schreef over zijn moeder — ‘een slagersvrouw en amateuractrice eerste klas’— won de harten van pers en publiek. Sprakeloos werd een bestseller, haalde de shortlist van alle grote prijzen en werd bekroond met de Gouden Uil Prijs van de Lezer en de Henriëtte Roland Holstprijs.

Binnen de reeks Helse Tijden kreeg Saint Amour voor één keer een andere naam: Chagrin d’Amour. In een even hilarisch als schrijnend programma luchtten schrijvers, muzikanten en acteurs hun hart over het gedoe, de ingewikkelde toestanden, het bodemloze verdriet, de onvervulde verlangens, de knagende pijn, de striemende haat, het subtiele getreiter, de paranoia, de jaloezie, het verraad, kortom: alles wat mensen elkaar in naam der liefde aandoen.

Behoud de Begeerte presenteerde van 22 tot 25 mei de achtste editie van Koningsblauw, een programma als hommage aan de Nederlandstalige poëzie in het algemeen en Herman de Coninck (1944-1997) in het bijzonder. Dit keer was er ook speciale aandacht voor Remco Campert, die op 29 juli 2009 zijn tachtigste verjaardag vierde.

Kees van Kooten was inmiddels al aan zijn derde Geletterde Mensen-tournee toe. Na Gerrit Komrij en Josse De Pauw was Guy Mortier zijn compagnon. Een tournee met twee boezemvrienden, twee baanbrekers en vernieuwers, de ene met zijn televisiewerk, de andere met zijn weekblad, twee humoristen van de bovenste plank, twee monumenten.

Na het succes van de eerste editie van Saint Amour, mocht het niemand verbazen dat er een jaar later een tweede tournee werd ondernomen. De kinderziektes werden verholpen door een inkorting van het programma en een zorgvuldigere keuze van de entr’actes, opdat de aandacht van het publiek meer dan ooit naar de dichters en hun werk zou gaan.

In 1988 werd 8 Beaux-Forts georganiseerd in de context van De Stoute Jaren, een uitgebreid en multimediaal (kunst)programma dat meertalig en internationaal gericht was en gerealiseerd werd door verschillende organisatoren in en rondom Brussel.