Mustafa Stitou leest ‘Ze kneedt het deeg met haar vuisten’
Voor de uitreiking van de Herman de Coninckprijs vragen we steeds een kunstenaar om grafische video’s te maken van gedichten uit alle voor de prijs genomineerde bundels. Een van de genomineerde bundels was dit jaar Waar is het lam? van Mustafa Stitou. Kijk en luister naar ‘Ze kneedt het deeg met haar vuisten’, ingesproken door Stitou en verbeeld door Wies Hermans.
De jury van de Herman de Coninckprijs 2023 over Waar is het lam?
‘Waar is het lam? is een filosofische zoektocht naar de betekenis van religie, voor een deel verteld vanuit het perspectief van het geofferde dier. In zes hoofdstukken zet Stitou een universum neer waarin de ongelovige worstelt met zijn angsten en demonen.
Alle registers van de taal worden opengetrokken om, in deze bundel waarin offerdieren en goden centraal staan, het sacrale tegenover het banale te plaatsen, het heilige tegenover het profane. Het lam zelf doet hier verslag van zijn slachting in rijke, bezwerende en confronterende verzen. Slacht en offer. Droom en werkelijkheid. Wie godsdienst wil begrijpen moet misschien eerst het offerritueel begrijpen. Ligt in het vergieten van het bloed uiteindelijk de verlossing, de vergiffenis? En gelden die oudtestamentische regels ook voor hij die van zijn geloof is gevallen?
Stitou trekt de lezer in een archaïsch universum van rites en mythen en laat zo de kern zien van het bloedoffer. Ondanks het zware, genadeloze thema zit er sprankelende lichtheid in de taal. In het immer vreugdevolle en zinderende schrijven schuilt de échte bevrijding. Het maakt Mustafa Stitou tot een groot dichter. “We hebben vuur en hout, zei Isaak, maar waar is het lam?” Nooit eerder werd die vraag adequater beantwoord dan in deze bundel.’
