Sprakeloos op de planken

monoloog van Tom Lanoye

De tragikomische roman die Tom Lanoye schreef over zijn moeder — ‘een slagersvrouw en amateuractrice eerste klas’— won de harten van pers en publiek. Sprakeloos werd een bestseller, haalde de shortlist van alle grote prijzen en werd bekroond met de Gouden Uil Prijs van de Lezer en de Henriëtte Roland Holstprijs.
Sprakeloos op de planken is de ijzersterke monoloog die Lanoye zelf uit zijn boek puurde en die hij, als doorgewinterd podiumdier, ook zelf voor het voetlicht bracht. Hij zou niet voorlezen, maar beloofde te reciteren, ‘als een gemankeerd acteur in het lijf van een hopelijk goed schrijver’.
Sprakeloos op de planken, een coproductie van Behoud de Begeerte en KVS, bewaarde de centrale lijn van het boek. Na een beroerte raakt een schrijversmoeder haar spraakvermogen kwijt en takelt onherroepelijk af, steeds minder in staat om te communiceren met wie haar lief is. Tegelijk maakt haar zoon de schrijver een meervoudige balans op. Van zijn kleurrijke jeugd in een volkswijk, van zijn worsteling met de liefde, van zijn conflicten met de kleine moederdiva, van de strijd die zij manmoedig voert en waarin ze reddeloos en redeloos ten onder gaat – en van de blijvende woede en pijn die dat oplevert.

De voorstelling begon in oktober 2011 aan een ware zegetocht, op handen gedragen door pers en publiek, met een Vlaamse succesherneming tot gevolg, een Nederlandse tournee, een uitverkochte Carré in Amsterdam en een tweetalige tournee in Brussel en Wallonië. Zo’n 30.000 mensen zagen de voorstelling.

’Hoe een boek nog beter wordt.’ De Standaard.

‘Tom Lanoye maakt van ‘Sprakeloos’ ook ‘op de planken’ een succes.' De Morgen.

‘Een virtuoze woordenstroom gebracht met de klasse van een groot acteur.’ Gazet van Antwerpen.

‘Was zijn magistrale roman Sprakeloos al een hommage van formaat aan zijn overleden moeder, dan doet Tom Lanoye er nog een ferme schep bovenop in de theatermonoloog die hij uit zijn boek puurde.’ Het Nieuwsblad. 





‘Tom Lanoye est une vraie “bête de scène”. Il peut passer par toutes les emotions, du rire aux larmes contenues, par les torrents de mots comme par le chuchotement.’ La Libre Belgique.